Bạo động Khurasan năm 1747: Cuộc nổi dậy nông dân chống lại sự cai trị của nhà Afsharid và sự lên ngôi của nhà Zand

Năm 1747, một cơn bão chính trị và xã hội đã quét qua vùng Khurasan ở đông Iran, châm ngòi cho một cuộc nổi dậy lớn được biết đến với tên gọi Bạo động Khurasan. Sự kiện này không chỉ là một cuộc phản kháng của nông dân đối với sự cai trị áp bức của triều đại Afsharid mà còn đánh dấu sự sụp đổ của một triều đại và sự hình thành của một triều đại mới, nhà Zand, trên bối cảnh Iran đang chao đảo về chính trị.

Để hiểu rõ hơn về Bạo động Khurasan năm 1747, chúng ta cần quay ngược lại thời gian để xem xét những yếu tố đã tạo nên cơn bão này. Vào đầu thế kỷ XVIII, Iran đang trải qua một giai đoạn biến động dữ dội. Sau khi nhà Safavid sụp đổ vào năm 1722, quyền lực rơi vào tay Nader Shah Afshar, một vị tướng tài năng và đầy tham vọng. Nader Shah đã tái thống nhất Iran và mở rộng lãnh thổ của nó, đánh bại Đế quốc Mughal của Ấn Độ và Đế quốc Ottoman.

Tuy nhiên, dưới triều đại Nader Shah, Iran đang sống trong một chế độ quân chủ chuyên chế khắc nghiệt. Nader Shah áp đặt những thuế nặng nề lên nông dân và tầng lớp thấp hơn, và chính sách này đã gieo mầm cho sự bất mãn sâu sắc trong xã hội.

Cuộc nổi dậy Khurasan năm 1747 là kết quả của sự bất mãn ngày càng tăng đối với chính quyền Afsharid. Nông dân vùng Khurasan, vốn đã chịu đựng những gánh nặng kinh tế, lại bị thêm vào đó là những chính sách áp bức của Nader Shah và các quan chức địa phương.

Nguyên nhân dẫn đến Bạo động Khurasan:

• Thuế nặng nề: Nader Shah áp đặt những thuế nặng lên nông dân để tài trợ cho chiến dịch quân sự đắt đỏ của ông.

• Sự bất bình đẳng xã hội: Sự phân chia giai cấp rõ rệt giữa tầng lớp quý tộc và nông dân đã tạo ra sự bất mãn sâu sắc trong lòng người dân.

• Sự cai trị độc đoán của Nader Shah: Nader Shah được coi là một vị lãnh đạo tàn bạo, áp bức và không quan tâm đến phúc lợi của người dân.

• Sự thiếu ổn định chính trị: Sau cái chết của Nader Shah vào năm 1747, Iran rơi vào tình trạng hỗn loạn và tranh giành quyền lực giữa các thế lực.

Bạo động Khurasan bắt đầu từ những cuộc biểu tình nhỏ lẻ phản đối chính sách thuế của chính phủ. Tuy nhiên, những cuộc biểu tình này nhanh chóng leo thang thành một cuộc nổi dậy vũ trang quy mô lớn với sự tham gia của hàng nghìn nông dân và người dân địa phương.

Hậu quả của Bạo động Khurasan:

• Sự sụp đổ của nhà Afsharid: Cuộc nổi dậy đã khiến triều đại Afsharid suy yếu nghiêm trọng và cuối cùng bị lật đổ.

• Sự lên ngôi của nhà Zand: Karim Khan Zand, một lãnh đạo quân sự tài ba, đã tận dụng cơ hội để nắm quyền kiểm soát Iran và thành lập nhà Zand.

• Sự thay đổi chính trị xã hội: Bạo động Khurasan đã dẫn đến những thay đổi sâu sắc trong cấu trúc chính trị và xã hội của Iran.

Những điều thú vị về Bạo động Khurasan:

Bạo động Khurasan năm 1747 là một minh chứng cho sức mạnh của sự bất mãn xã hội. Nó đã thay đổi cục diện chính trị ở Iran, chấm dứt triều đại Afsharid và mở ra kỷ nguyên mới dưới thời nhà Zand. Sự kiện này cũng là một lời nhắc nhở về những hậu quả có thể xảy ra khi một chế độ cai trị không quan tâm đến phúc lợi của người dân.